Bytom...

Bytom...

Akademia Medyczna zajmuje budynek administracyjny przedwojennej policji niemieckiej. Wiemy, że pierwotnie funkcję aparatu porządkowego pełniło wojsko. W latach 30-tych XIX wieku utworzono urząd komisarza bezpieczeństwa, który stanowił pierwszy personel policyjny. Urząd ten miał swoją siedzibę z pewnością w ratuszu, obok władz miejskich. W latach późniejszych, wraz ze zwiększającym się personelem, policja otrzymała nowe siedziby. Dla przykładu w 1912 roku I Komisariat Policji miał swoją siedzibę w budynku przy ul. Piłsudskiego (Grosse Blotnittzastrasse 7), II Komisariat przy ul. Józefczaka (Langestrasse 43), a Zarząd Policji mieścił się w budynku przy ul. Rostka, tam gdzie obecnie Komisariat III (Goyastrasse 16).

Największym z budynków policyjnych był jednak okazały budynek na Placu Akademickim, który wzniesiono w 1925 roku w stylu ekspresjonizmu. Usytuowano go w eksponowanym miejscu, w centrum interesującego założenia nowego placu miejskiego, na planie owalu z pierzejami ścisłej zabudowy kilkukondygnacyjnych kamienic wokoło i urządzoną zielenią parkową i fontanną wewnątrz placu. Prawie jednorodne w stylu obrzeżne kamienice (ekspresjonizm, czasami modernizm) wzniesiono szybko i kompleksowo. Plac otrzymał jednolity charakter, a jego ostatnią cegiełką dopełniającą harmonię układu jest właśnie budynek dawnej policji.

Po zakończeniu II wojny światowej budynek wydzierżawiono Bytomskiemu Zjednoczeniu Przemysłu Węglowego z siedzibą przy ul. Moniuszki 28, z przeznaczeniem na szkołę zawodową. Obiekt przetrwał działania wojenne w nie najlepszym stanie i wymagał przeprowadzenia naprawy zniszczonej więźby dachowej, tynków oraz adaptacji na nowe cele. W latach 60-tych budynek przystosowano na siedzibę Zjednoczenia, następnie Gwarectwa Węglowego. W połowie lat 80-tych przekazano go Akademii Medycznej na Wydział Stomatologii. Obecnie trwają w nim prace adaptacyjne.

Budynek Szkoły stopnia Licealnego im. B. Chrobrego w Bytomiu przy ul. Moniuszki 23 / PI. Sikorskiego Nr 1, zbudowany w 1901 r. wg projektu Brüggera, secesyjny, na rzucie podkowy, dwutraktowy z klatką schodową na osi budynku, murowany z cegły z wklęsło -wypukłymi ryzalitami na osi budynku, trójkondygnacyjny, z dwuspadowym dachem nakrytym dachówką z wieżyczką zegarową nakrytą kopulasto, gabaryt rozczłonkowany szczytami /6/ o falistym, secesyjnym konturze, elewacja z białej cegły glazurowanej z użyciem cegły kolorowej w elementach dekoracyjnych, elewacja frontowa i tylna symetryczne siedmio i dziesięcioosiowe, boczne niesymetryczne ochrony parceli oraz dwuosiowe.

Obiekt posiada dużą wartość historyczną i artystyczną o dużym znaczeniu dla

Ulica Piekarska 18/20 (dawniej Piekarer Strasse) - eklektyczna fasada budynku szkolnego.

Początki szkoły sięgają 1865 roku, kiedy to sprowadzone z Wrocławia Siostry Urszulanki założyły w Bytomiu szkołę żeńską. Była ona przeznaczona dla mniej zamożnych dziewcząt, aby umożliwić im zdobycie wykształcenia i zawodu. Na początku działała trzyklasowa szkoła elementarna, następnie od 1869 roku szkoła siedmioklasowa oraz gimnazjum. Obok szkoły Siostry prowadziły również przedszkole.

W 1872 roku poszerzono działalność oświatową o szkołę rękodzielniczą. Działalność szkoły nic była ciągła ze względu na ograniczone warunki lokalowe. Dopiero po wybudowaniu nowego budynku szkolnego przy ul. Piekarskiej (1902 r., styl eklektyzm) możliwe było prowadzenie nauki bez przerw do 1944 r. Nowy budynek wyposażono w kilkadziesiąt sal lekcyjnych, salę gimnastyczną i teatralną, a także niewielki ogród botaniczny na dziedzińcu szkolnym. W budynku działały już bez przeszkód szkoła elementarna, gimnazjum i przedszkole, a także szkoła rękodzielnicza i nauczanie zawodowe pracownic socjalnych. Poza szkołami stacjonarnymi prowadzono też kursy zawodowe, również dla dziewcząt.

Po II wojnie światowej, w latach 1945-1978, w części budynku od strony ul. Piekarskiej mieściła się szkoła podstawowa i gimnazjum żeńskie, przemianowane później na I Liceum im. Ludwiki Radziejewskiej. Na parterze działało przedszkole, a na poddaszu schronisko szkolne. W części budynku od strony ul. Piłsudskiego mieściła się szkoła gastronomiczna. Obecnie w budynku ma swoją siedzibę Zespół Szkół Medycznych.

W okresie międzywojennym działało w Bytomiu ok. 40 różnych szkół, przy czym część kontynuowała działalność od początku stulecia. Ich przekrój był następujący: 15 szkół podstawowych (w tym 3 specjalne), 3 szkoły średnie, 5 szkół stopnia gimnazjalnego i 12 szkół zawodowych. Nie odzwierciedlały one obecnie stosowanej kategorii szkół. Niemniej większość z nich otrzymała wspaniałe i nowoczesne budynki szkolne. Wymieńmy choćby kilka z nich, użytkowanych do dzisiaj na cele szkolne:

I. Ul. Powstańców Śląskich 10. Państwowe Szkoły Budownictwa, dawna Akademia Pedagogiczna i Seminarium Nauczycielskie, eklektyzm, ok. 1908r.

II. Szkoła podstawowa, Al. Legionów (Volksschule V), secesja, arch. Brügger, 1900r.

III. Zespół Szkół Mechaniczno-Samochodowych, Pl. Sobieskiego 1 (Stadt.Baugewerkschule), funkcjonalizm, 1926r. warsztaty szkolne przy ul. Żeromskiego 42

IV. Zespół Szkół Ekonomicznych (Berufschule), ul. Webera 6 modernizm, 1920r.

V. Liceum Ogólnokształcące nr II, ul. Żeromskiego 46 (Mittelsschule), funkcjonalizm

VI. Liceum Ogólnokształcące nr I, ul. Strzelców Bytomskich 9 (Realgymnasium),

ekspresjonizm, 1930r.