Gladiatorzy walczyli na arenach w starożytnym Rzymie. Ich walki były jedną z ulubionych rozrywek Rzymian. Wielu cesarzy organizowało krwawe widowiska w koloseach i cyrkach. Były okresy, gdy walki gldiatorów były zarówno walką polityczną jak i pokazem siły. Często stawiano na jakiegoś gladiatora duże sumy. Zwycięzca często był uwalniany i żył w spokoju opływając w luksusy i zaszczyty.
Charakter walk oraz stosowane uzbrojenia było urozmaicone. Rzymianie wyróżniali następujące kategorie gladiatorów:
Andabates ubrany w kolczugę, walczył pieszo lub konno w hełmie z zasłoną bez otworów na oczy.
Bestiarius - był wyposażony jedynie w sztylet lub włócznię i walczył z dzikimi zwierzętami często ponosząc śmierć.
Dimachaerus walczył bez hełmu używał dwóch sztyletów.
Eques walczył konno mieczem i włócznią, miał okrągłą tarczę.
Essedarius - walczył z wozu zaprzężonego w dwa konie (essedum) powożonego przez woźnicę.
Gal - był bardzo zbliżony w typie uzbrojenia do mirmillo.
Laquearius - używał sznura z pętlą, podobnego do lassa.
Mirmillo (murmillo) osłaniał głowę hełmem przypominającym głowę ryby mormylos; dodatkowo był wyposażony w osłonę ramienia, miecz oraz podłużną tarczę.
Provocator najczęściej wystawiany był przeciw samnitom; jego rynsztunek i uzbrojenie różniły się w zależności od rodzaju walki.
Retiarius (sieciarz) - walczył trójzębem lub harpunem zrobionym z ości tuńczyka, sztyletem oraz siecią, którą zarzucał przeciwnikowi na głowę; walczył z obnażoną głową, jego jedyną osłoną był skórzany rękaw; jego przeciwnikiem był zazwyczaj secutor.
Sagittarius walczył pieszo lub na koniu, często z dzikimi zwierzętami, był wyposażony w łuk.
Samnita (hoplomachus) - występował w pełnym rynsztunku wzorowanym na greckich hoplitach; osłaniał go hełm ozdobiony wielkim grzebieniem i piórami, metalowe nagolenniki oraz skórzane i wełniane osłony wyposażony we włócznie i małe okrągłe tarcze; walczył zazwyczaj przeciw mirmillom (murmillom) lub trakom.
Secutor (ścigający) miał taki sam pancerz jak mirmillo (murmillo), walczył przeciw retiariusom.
Trak posiadał hełm, który osłaniał całą głowę, małą, okrągłą lub kwadratową tarczę, dwa nagolenniki; walczył z zakrzywionym trackim mieczem zwanym sica przeważnie przeciw mirmillom (murmillom).
Velles (velites) walczył pieszo, posiadał włócznię z pętlą do rzucania i rzucał ją obezwładniając przeciwników.
Występy gladiatorów od czasów Cycerona, często kończyły potyczki andabatów, walczący po omacku w hełmach z przyłbicą bez otworów na oczy; nadawało to ich występom charakteru komicznego. Byli również gladiatorzy, zabawiający gości podczas uczt w domach bogaczy. Walki gladiatorów zostały zakazane przez cesarza Konstantyna na początku IV wieku.
Ostatnie walki gladiatorów w Rzymie odbyły się 1 stycznia 404 r. n.e.
W okresie późnego cesarstwa państwo utrzymywało własnych gladiatorów - byli oni wykorzystywani przez niektórych cesarzy obok wojsk regularnych w okresach wojen domowych.
A imię na dziś to:
Tadeusz - imię męskie pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się od słowa oznaczającego "odważny", "śmiały".
Pozdrowienia dla:
Tupaja
Małego Gromka
Tadzika
Ewę - bo się nie domagała
Tośkę - bo się domagała