Jeszcze w XIII w. Tatry i całe Podhale pokryte były pierwotną puszczą. Początkowo osadnictwo ludności w dolinach było bardzo szczupłe. Pierwsze hale w Tatrach powstały w wyniku działalności pasterskiego ludu Wołochów, który przybył na te tereny z południa Europy w XV i XVI w. Z czasem Wołosi wchłonięci zostali przez przeważającą liczebnie ludność miejscową, która przejęła od nich umiejętności i zwyczaje pasterskie. Początkowo wypasano głównie na trawiastych terenach powyżej kosodrzewiny w piętrze halnym, później wycinano bądź wypalano polany. Tatry były wówczas własnością królewską. W zamian za daniny i czynsze na rzecz króla, ludność miejscowa otrzymywała zezwolenia na karczowanie polan i wypasanie hal oraz przywileje (tzw. serwituty), uprawniające ją do zbierania opału, wypasania w lasach królewskich oraz pozyskiwania drewna na potrzeby budowlane i polowań. Przywileje nadawane były zwykle rodom sołtysim z określonych miejscowości. Zachowane akty tych nadań informują, że np. król Zygmunt III Waza nadał w 1595 r. Tomaszowi Miętusowi, będącemu osadźcą wsi Ciche, pastwiska w górach w Dolince i Przysłopi. Są to tereny Doliny Miętusiej - nazwa doliny, podobnie jak hali, polany i przełęczy (Przysłop Miętusi), pochodzi właśnie od nazwiska tego pierwszego właściciela. Wołosi również płacili daniny za użytkowanie hal. Osadnictwo wołoskie wywarło na Podhalu duży wpływ na zwyczaje i nazewnictwo. Pochodzenia wołoskiego są np. nazwy wsi Murzasichle, Olcza, Zubsuche. Z języka wołoskiego pochodzą też słowa bryndza, ciupaga, galata oraz nazwy niektórych szczytów, jak np. Wołoszyn, Kiczora, itd.