Wreszcie niepodległość!

Sporządziłam pierwsze w mym długim życiu CV. Tak się jakoś składa, że do tej pory nie potrzebowałam. Jak się przyjmowałam do pierwszej pracy w państwowej uczelni, pisało się odręcznie życiorys w stylu Urodziłam się dnia tego i tego. Potem miałam 7-letnią przerwę w życiorysie na wychowywanie Córuni- udało się średnio :) Z aktualnej Fabryki po prostu do mnie zadzwoniono, czy nie byłabym tak łaskawa i nie przyszła na trochę. Żadnych papierów nie pisałam.

No to nadszedł ten sądny dzień. Nie wygląda to za bogato. No ale z drugiej strony, jak zacznę konfabulować, to nie zmieszczę się na jednej stronie, a chyba przejrzyściej jest w ten sposób. Elegancka twierdzi, że nie podaje się już daty urodzenia. To byłby plus :) oczywiście do momentu rozmowy :) Eee, głupia jestem... przecież wiek wynika z dat pobierania wykształcenia... no widzicie, jaki ze mnie tępak... musiałam tu usiąść i napisać, żeby dojść do tego, że nie kijem go, to pałką... 
Byłam przez tydzień w pracy, coby zrobić program na przyszły rok, i Derechcja oznajmiła mi, że od września mam jeszcze - DODATKOWO - przejąć dział koleżanki. Widocznie do tej pory nudziłam się w robocie. A ja tymczasem mam zamiar co chwilę wychodzić z roboty, na ROZMOWY W SPRAWIE PRACY. Ha ha, będzie musiała się zgodzić.

A teraz mam wolniutkie dwa tygodnie... ale nic mi się nie chce... nawet na spacer pojechać... choć jak wczoraj się wybrałam do Podgórza, było fajnie :) jak tam jest cudnownie leniwie w sobotnie popołudnie!

SZKOŁA PIJARÓW W RAKOWICACH

A więc szkoła pijarska przeprowadziła się już do nowego budynku w Rakowicach.

W pierwszych latach społeczność uczniowska była niewielka: 30 - 50 osób, ale szkoła ciągle się rozwijała i przybywały nowe klasy. Oczywiście ograniczeniem było czesne, na naukę mogli sobie pozwolić synowie z zamożniejszych rodzin. Podkreślam SYNOWIE, bo oczywiście była to szkoła męska. Na przykład w 1913 roku na 39 uczniów - 12 było dziećmi właścicieli ziemskich, 10 rzemieślników i przemysłowców, a reszta to dzieci urzędników i przedstawicieli wolnych zawodów. Nauczyciele często się zmieniali, nie było stałej kadry. Uczono niewiele, ale za to znakomicie. Przykładem był dr Stanisław Kozłowski, obdarzony fenomenalną pamięcią, który cytował z głowy obszerne fragmenty rozmaitych dzieł.

Podstawą programu wychowania była oczywiście religia. Ponieważ była to szkoła zamknięta - uczniowie mieszkali w konwikcie - sposób organizacji wolnego czasu, współne wycieczki, sport stwarzały duże możliwości wychowawcze. W ten sposób kształtował się elitarny charakter gimnazjum. Szkoła zdobywała coraz większy rozgłos, ale nadciągająca wojna nie wróżyła dobrze.

I istotnie rozwój szkoły został powstrzymany przez wybuch I wojny światowej w sierpniu 1914 roku. 31 lipca ogłoszono powszechną mobilizację - tak więc część nauczycieli powołano do c.k. armii. W zimie nastąpiło bezpośrednie zagrożenie Krakowa, władze miasta zadecydowały o ewakuacji i część profesorów i uczniów opuściła Kraków. Niektórzy przenieśli się do Wiednia, gdzie kontynuowali naukę w kolegium pijarskim Maria Treu.
Tymczasem budynek szkolny został zajęty przez armię austriacką, która urządziła w nim szpital wojskowy. Tak było do końca wojny.

Odzyskanie niepodległości stwarzało duże możliwości rozwoju szkół, szczególnie prywatnych. Na początku usunięto z programów nauczania historię, geografię i statystykę Monarchii Austro-Węgierskiej i zastąpiono je historią i geografią Polski. Ograniczono naukę języka niemieckiego, zwiększono ilość godzin polskiego. W latach 1920-21 uporządkowano ministerialne programy nauczania. Gimnazjum wyższe - klasy IV-VIII - zróżnicowano na 4 typy.

Gimnazjum  pijarskie przyjęło typ humanistyczny. Pijarzy w międzyczasie rozpoczęli starania o odzyskanie gmachu szkoły, jego remont i rozpoczęcie nauki. Prawa szkoły państwowej uzyskano na jeden rok, z prawem ubiegania się o kolejne pozwolenia na lata następne.
Najważniejszą wówczas inwestycją była nadbudowa trzeciego piętra, które w całości przeznaczono na sypialnie konwiktorskie. Celem rektora było stworzenie gimnazjum kontynuującego w nowych warunkach tradycje Collegium Nobilium. W tym celu konieczne było zapewnienie najwyższego poziomu nauczania, a więc odpowiedniej kadry. W czerwcu 1926 roku odbył się pierwszy w historii szkoły egzamin dojrzałości, do którego przystąpiło 9 abiturientów. Zamknięty charakter szkoły, świetne położenie i własny duży ogród i boisko stwarzały dobrą atmosferę. 
Szkoła stała się placówką elitarną, z wypracowanym własnym ceremoniałem i zwyczajami (np. wycieczki całej współnoty, zawody, popisy, orkiestra, mikołajki, obchodzenie imienin rektora). 
Uczniowie wnosili czesne w wysokości 200 zł miesięcznie za pobyt i utrzymanie w internacie.

Przez cały ten okres rozbudowywano szkołę i jej otoczenie. W 1928 roku zelektryfikowano budynek, skanalizowano go, w parku powstała letnia pływalnia i piekarnia. Wybudowano też strzelnicę małokalibrową. Zakupiono również sprzęt projekcyjny, dzięki czemu uczniiowie mogli oglądać filmy dźwiękowe. Organizowano wycieczki do muzeów w Krakowie, do ogrodu botanicznego i uczelni wyższych.

Źródło: Krystyna Samsonowska - Szkice z przeszłości szkoły pijarów 1909-2009

CZYJE IMIENINY ŚWIĘTOWANO W SZKOLE 19 MARCA?
A CZYJE 1 LUTEGO?
JAKĄ ROCZNICĘ OBCHODZONO DO 1926 ROKU W DNIU 31 PAŹDZIERNIKA?
JAK NAZYWAŁO SIĘ W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM MINISTERSTWO, KTÓREMU PODLEGAŁO SZKOLNICTWO?

A teraz parę pytanek z zakresu oświaty w Krakowie w tym okresie:
JAK NAZYWAŁ SIĘ ORGAN, KTÓREMU PODLEGAŁY BEZPOŚREDNIO SZKOŁY PUBLICZNE I PRYWATNE?
KIEDY POWSTAŁY PIERWSZE SZKOŁY SPECJALNE DLA DZIECI GŁUCHYCH I UPOŚLEDZONYCH UMYSŁOWO?
JAKĄ NOWĄ UCZELNIĘ OTWARTO W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM?

Ważnym działem było szkolnictwo żydowskie.
JAK NAZYWAŁY SIĘ TAKIE ŻYDOWSKIE SZKOŁY?

Na poprzednie pytania odpowiedzieli: Vollyy, Nadjamfotos (Puzyna!), Jitka i Saxony3, która przyszła w ostatniej chwili i znalazła o. Denkiewicza. O seminarium nikt nic - a przecież każdy, kto był w Krakowie je widział, bo znajduje się obok podejścia na wzgórze wawelskie, przy Plantach. Stare seminarium mieściło się u misjonarzy na Stradomiu.

Na zdjęciu: dobudowane trzecie piętro szkoły pijarskiej w Rakowicach, ul. Akacjowa.