Otrucie królowej Bony ...

Otrucie królowej Bony

Jan Matejko 

braz "Otrucie królowej Bony" przedstawia scenę śmierci Bony, żony króla Polski Zygmunta Starego. Bona była Włoszką, po śmierci męża wróciła do swojej ojczyzny. Bona nie była lubiana, słynęła z trudnego charakteru, często wtrącała się w sprawy polityki, co nie było aprobowane przez władców państw europejskic

Fotografia przedstawia obraz autorstwa Jana Matejki pt. Otrucie królowej Bony , z roku 1859, który rozpoczął w czasie studiów w Monachium, a ukończył w Krakowie po przerwie spowodowanej poważną chorobą. Obraz jest traktowany jako pierwsza dojrzała kompozycja historyczna artysty utrzymana w konwencji dramatu rozgrywającego się w kameralnej scenerii z wykorzystaniem kostiumu historycznego. Siedząca w komnacie na krześle królowa Bona prawą rękę, w której trzyma modlitewnik, wspiera na stoliku z kosztownościami i zegarem, a lewą dłoń wyciąga po kielich, który podaje jej nadworny lekarz Antonio Macerata, zgięty w usłużnym ukłonie. Stojąca za krzesłem dwórka oraz dwaj dworzanie wyłaniający się zza uchylonej kotary w głębi wnętrza, obserwują uważnie sytuację rozgrywającą się na pierwszym planie. Kielich z trucizną w zindywidualizowany sposób koncentruje uwagę wszystkich uczestników wydarzenia.

Udokumentowany na fotografii obraz został sprzedany przez autora już w 1859 roku, zmieniając właścicieli przez pewien czas uchodził nawet za zaginiony. W roku 1996 został zakupiony do zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie i jest udostępniany na ekspozycji Domu Jana Matejki.

Fotografia w formie czarno- białej odbitki fotograficznej, naklejonej na wtórnie przycięty kartonowy podkład nie posiada żadnych znaków zakładu, co uniemożliwia dokładną atrybucję i datowanie. Ze względu na jej formę można przypuszczać, że została wykonana w 2 poł. XIX w. być może przez Walerego Rzewuskiego lub Awita Szuberta, z którymi Matejko współpracował w dziedzinie dokumentowania swojej twórczości w latach 60. i 70. XIX wieku.