Konie w malarstwie polskim

Konie w malarstwie polskim

Juliusz Kossak - Generał Henryk Dąbrowski.

Dąbrowski Jan Henryk (1755-1818), generał, jeden z najwybitniejszych polskich dowódców wojskowych. W 1771 zaciągnął się do armii saskiej, gdzie służył przez ponad 20 lat. W okresie Sejmu Czteroletniego i wojny polsko-rosyjskiej wstąpił do wojska polskiego (1792).

Uczestnik powstania kościuszkowskiego, podczas oblężenia Warszawy skutecznie wspierał T. Kościuszkę. Za obronę stolicy awansowany do stopnia generała. Wysłany na pomoc powstańcom w Wielkopolsce, stanął na czele korpusu składającego się z 3 tys. żołnierzy i zajął Bydgoszcz.

Po upadku powstania liczył na konflikt Prus z pozostałymi zaborcami, swe nadzieje wiązał również z Francją, dokąd przybył w 1796. W porozumieniu z Napoleonem Bonaparte utworzył Legiony Polskie we Włoszech, opierając się na układzie podpisanym w 1797 z Republiką Lombardzką. W 1799 jako dowódca I Legii walczył nad Trebbią i pod Novi. Od 1802 piastował stanowisko naczelnego inspektora legionów.

Po zwycięstwie Napoleona pod Jeną w 1806 Dąbrowski zorganizował w Wielkopolsce powstanie przeciw Prusakom. W 1807 jako dowódca części wojska polskiego, tzw. III Legii, uczestniczył w wyzwalaniu ziem polskich położonych na lewym brzegu Wisły, zdobył Tczew, uczestniczył w oblężeniu Gdańska i w bitwie pod Frydlandem.

Brał udział w kampanii przeciw Austriakom (1809) i kampanii rosyjskiej (1812-1813). Po bitwie pod Lipskiem w 1813 mianowany naczelnym wodzem wojsk polskich. W 1814 zreorganizował resztki armii i wziął udział w kampanii toczonej na ziemi francuskiej. W Królestwie Polskim piastował godność senatora-wojewody.

Pieśń Legionów poświęcona Dąbrowskiemu, Mazurek Dąbrowskiego, stała się polskim hymnem narodowym.