Obrazy alegoryczne

Obrazy alegoryczne

Dzieje Imperium: zwieńczenie.

Trzeci obraz pokazuje Imperium w okresie dojrzałym. Czas, niezbędny do spełnienia wszystkich proroctw z przeszłości, dobiegł końca. Świt narodowej wielkości lśni teraz pełnią blasku. Naród osiągnął pełnię swego rozwoju. Wioska, niegdyś niewielki zbiór chat na wybrzeżu, teraz przeistoczyła się w ogromną stolicę, wypełniającą cały obraz. Rozciąga się ona nad zatoką, fundamenty jej budowli pogrążone są w falach, a ich szczyty wznoszą się, aż do niebios. Aż po linię horyzontu ciągną się kompleksy świątyń, wieńczących szczyty wzgórz, pałace, kolumnady i kopuły. Z lewej zatoki widoczna jest świątynia, przypominająca klasyczny grecki Partenon, z kolumnami doryckimi, podtrzymującymi belkowanie i rzeźbiony fronton. Od zatoki bezpośrednio do świątyni prowadzą schody. W dalszej odległości widoczna jest również kilkukondygnacyjna, okrągła budowla wsparta na kolumnach korynckich i zwieńczona złotą kopułą. Miasto obfituje w rzymskie mosty łukowe, akwedukty i kolumnowe postumenty, w tym posąg Minerwy, bogini mądrości i sztuki z gałązką zwycięstwa w ręku. Unosi się dym z darów ofiarnych, składanych w naturze na rusztach, ołtarzach i słupach sygnalizacyjnych. Na pierwszym planie odbywa się triumfalny pochód dla uczczenia zwycięstwa, podziwiany przez wszsytkich obywateli, z udziałem władcy jadącego zaprzęgiem ciągniętym przez słonia, przejeżdżającym właśnie pod łukiem triumfalnym. Za władcą maszeruje jego armia oraz jeńcy i łupy. Portem zawładnęła flota wojennych galer i barków z kosztownym ożaglowaniem. Ziemia i fale oceanu noszą piętno dumnych osiągnięć człowieka. Luksus i przepych, charakterystyczne dla próżniaczego stylu życia Imperium, są wyraźnie widoczne w grupie postaci na pierwszym planie z prawej strony. Do tej wizji ziemskiej chwały dostroiła się sama natura, akcja przedstawiona na płótnie toczy się w porze dojrzewania, we wrześniu, a spowija ją blask południa. Nie ma jednak już harmonii natury z człowiekiem. Człowiek nie tylko podporządkował sobie naturę, ale też drugiego człowieka. Wiedza ludzka, wytwórczość i cywilizacja znalazły się w szczytowym punkcie, a być może w punkcie krytycznym. Jest bowiem w tej wystawnej inscenizacji, cicha zapowiedź pewnych rzeczy, które wkrótce nastąpią, zapowiedź upadku i destrukcji. Imperium, dynamicznie rozwijające się i pędzące naprzód, unoszące siebie i wszystko z sobą, utraciło już swą świeżość, a osiagnąwszy najwyższy stopień rozwoju, zatrzymało się. Bliska jest chwila gdy Omnipotencja wydzierając mu z rąk jego losy, skarze je na zagładę. Choć dominuje jeszcze nastrój chwały, to jednak wszystko to zapowiada katastrofę, tak jak martwy, świetlisty spokój, często zwiastuje mroczną nawałnicę. Artysta dyskretnie przygotował umysł widza do silnych i strasznych kontrastów, jakie będą mały miejsce w okresie upadku Imperium.

Niektórzy uczeni przypuszczają, że ubrany w czerwone szaty władca, stanowi metaforę prezydenta Andrew Jacksona i sugerują, że Cole zaplanował swój cykl, jako przestrogę odnośnie jego administracji, którą niektórzy uważali za niebezpiecznie autokratyczną. Staranny podpis artysty widnieje na elemencie architektonicznym, obok kolumny stojącej przy prawej krawędzi obrazu, w połowie jej wysokości.