ATLAS PTAKÓW
Dodano: 10 MAJA 2010
Krogulec (Accipiter nisus) -Gatunek średniej wielkości ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych.
Cechy gatunku
Samica jest wyraźnie większa od samca (o około 1/3). Różnice nieznacznie widać też w ubarwieniu. U bardziej jaskrawego samca występuje niebieskoszary wierzch i na białawym spodzie ciała widać rdzawe prążkowanie. Oczy pomarańczowe. U samicy wierzch ciała szary, spód białoszary z poprzecznym pręgowaniem. Jasne policzki i żółte tęczówki oka. Obie płcie mają jednak ogon dłuższy niż szerokość ich skrzydła. Gdy ptak siedzi na grzbiecie widać białe plamki. Prosto ścięty ogon jest stosunkowo długi. Nogi żółte, zakończone hakowatymi pazurami. Są długie, w odróżnieniu od jastrzębich. Samica krogulca jest podobna, choć nieco mniejsza od jastrzębia , od którego w locie łatwo można odróżnić je ogonie: u krogulca jest on równo ścięty, u jastrzębia lekko zaokrąglony. Samiec jest mniejszy od pustułki, podczas gdy samica jest już od niej większa. Prowadzi skryty tryb życia, choć jesienią częściej wylatuje na otwarte przestrzenie.
Wymiary ciała samicy
dł. ciała ok. 35-39 cm
rozpiętość skrzydeł 74-79 cm
waga ok. 280 g
Biotop
Zamieszkuje skraje lasów w pobliżu pól z kępami drzew, w tym 20 - 50 letnie świerkowe i sosnowe drągowiny oraz śródpolne zagajniki. Mogą być to zarówno duże kompleksy leśne, ze zwartymi drzewostanami poprzecinane przesiekami i porębami, ale też polne biotopy w których rosną krzewy i drzewa. Często spotykany dość blisko siedzib ludzkich, wydaje się przyzwyczajać do antropologicznych zmian, jak i samej obecności ludzi. Jego zasięg nie zależy od wysokości nad poziomem morza. Coraz częściej spotyka się go w większych parkach miejskich i ogrodach oraz polującego w pobliżu gospodarstw wiejskich. Zimą widywany na polowaniu w centrach miast (głównie na wróble) lub nawet przy karmnikach (czasem tylko płoszy małe ptaki by te ogłuszone uderzeniem w szybę dały się łatwo schwytać). Krajobraz musi być na tyle zróżnicowany by zapewnić dostateczną ilość pokarmu.
Wymiary ciała samcadł. ciała ok. 30-33 cm
rozpiętość skrzydeł 60-63 cm
waga ok. 150 g
Gniazdo
Gniazdo ulokowane jest zazwyczaj na świerku modrzewiu lub jodle w pobliżu pnia na niewielkiej wysokości (niżej niż gniazdo myszołowa czy jastrzębia). Budują je cienkie patyki, a wyścielone jest świeżymi gałązkami, jak też później, z racji pierzenia się samicy, piórami (co jest elementem niespotykanym u innych drapieżnych ptaków). W przeciwieństwie do innych jastrzębiowatych, krogulce zwykle co roku budują nowe gniazda. Wynika to z tego, że inne drapieżniki mogą zasiedlać zeszłoroczne miejsca lęgowe, które stają ich noclegowiskami lub je plądrować, jak robią to m.in. kuny. Nie bez znaczenia pozostaje duża ilość pasożytów mnożąca się po pewnym czasie w gnieździe.
Jaja
Krogulec wyprowadza jeden lęg w roku, składając w maju lub czerwcu 4 do 6 niebieskawych jaj w brązowe plamki, w 2 - 3 dniowych odstępach czasu. Jaja są pokryte fioletowoszarymi lub ciemnobrązowymi plamami. Wyjątkowo gdy wcześnie utraci swój lęg, może założyć drugi tego samego roku.
Pożywienie
Krogulec jest doskonałym myśliwym. Nie wypatruje nigdy łupu, jak np. ,myszołów lecz podczas polowania niepostrzeżenie zbliża się do zdobyczy, lecąc nisko nad ziemią, koronami drzew lub krzewami i doskonale przy tym wykorzystując przeszkody i osłony terenowe np. żywopłoty lub krzaki. Zdobycz swoją błyskawicznie atakuje w locie lub na ziemi, co ułatwiają mu stosunkowo długie i cienkie nogi. Nieświadoma ataku zdobycz może być nawet zmieciona w trakcie lotu krogulca z gałęzi. Może też napadać na ofiarę czekając w ukryciu. Po dłuższym czasie przelatuje też z jednej czatowni do drugiej nieopodal. Zawsze wykorzystuje efekt zaskoczenia. W czasie polowania jest tak skoncentrowany, że nie zwraca zwykle uwagi na otoczenie, w tym na niekiedy bezpośrednią obecność człowieka. Dochodziło nawet do sytuacji, że ptak ten w pościgu za ofiarą wpadał do ludzkich mieszkań! Pogoń pomiędzy budynkami może również zakończyć się uderzeniem w szybę, co powoduje niekiedy śmierć ptaka. Gdy po pierwszym ataku niedoszłej ofierze uda się zbiec, krogulce korzystają ze swych długich nóg i próbują dostać się do niej, gdy ukrywa się w zakamarkach lub w gęstych krzakach. Upolowanego zwykle ptaka przenoszą w ustronne miejsce tzw. "skubalnie", którymi mogą być stare pniaki czy poziome gałęzie i tam oskubują go z piór. W okresie lęgowym zlokalizowane są one w pobliżu miejsc lęgowych, co ułatwia ornitologom analizowanie diety krogulców. Przy większej ofierze dowodem posiłku są pozostawione wnętrzności, kości, dzioby lub nogi.
Zdjecie udostępnione z http://www.photoblog.pl/hamlin
Ten pb bierze udział w konkursie na najlepszy pb 2010.
Zamiast komentarza ZAGŁOSUJ na ten pb
