Marihuana i haszysz wyrabiane są z konopi indyjskich (Cannabis sativa L.), rosnących w południowo-wschodniej Azji, w rejonie Morza Śródziemnego, w Ameryce Środkowej i Południowej. Można je również hodować w klimacie umiarkowanym. Zawierają kilkadziesiąt aktywnych biologicznie substancji, z których najważniejszymi są tetrahydrokanabiole (THC).
Są to najbardziej rozpowszechnione, a tym samym najczęściej używane narkotyki w Polsce i na świecie. W niektórych krajach preparaty konopi są legalizowane i dopuszczane do oficjalnego obrotu. Przykładem jest ustawodawstwo holenderskie. Powodem łagodnego podejścia do tych środków jest przekonanie o relatywnie niskich szkodach zdrowotnych i społecznych związanych z ich używaniem.
Powrót do spisu treści
Zastosowanie w medycynie
Współcześnie potwierdzono przede wszystkim działanie THC powodujące obniżenie ciśnienia śródgałkowego, działanie przeciwwymiotne i przeciwdrgawkowe. W niektórych krajach marihuana jest przepisywana osobom terminalnie chorym.
Powrót do spisu treści
Działanie fizjologiczne
W zależności od warunków konopie mogą działać jako środek pobudzający, uspokajający, znieczulający lub lekko halucynogenny. Lecz mimo nadawania preparatom konopi właściwości halucynogennych, symptomy używania bardziej zbliżone są do obserwowanych po alkoholu niż po halucynogenach.
Przy zażywaniu preparatów konopi obserwuje się m.in. następujące objawy:
* wzrost ciśnienia krwi i przyspieszone tętno
* wysuszenie śluzówek jamy ustnej, czasami ataki kaszlu
* przekrwienie gałek ocznych, spojówek, niekiedy obrzęk powiek
* pocenie się
* zwiększenie apetytu
* bóle i zawroty głowy
* zaburzenia koordynacji ruchowej, uwagi i możliwości uczenia się
* zaburzenia pamięci
* ogólnie gorszą sprawność psychofizyczna (wzrost urazowości)
Długość działania
* 1-3 godzin
Powrót do spisu treści
Odczucia subiektywne
Doznania wynikłe z przyjęcia THC zależą od cech osobowości danego człowieka, wielkości dawki, drogi przyjęcia, stanu emocjonalnego w momencie przyjęcia, obecności innych ludzi oraz od współdziałania tej substancji z innymi (np. z alkoholem). Przetwory konopi indyjskich używa się najczęściej w celu intensyfikowania przyjemności. Wywołują uczucie euforii.
Skutki jednorazowego przyjęcia
Wyróżnia się następujące fazy działania THC, między którymi występują okresy uspokojenia i "wyciszenia psychicznego":
* faza dobrego samopoczucia i euforii z wielomównością
* faza nadwrażliwości zmysłowej, zwłaszcza słuchu i wzroku z zaburzeniami poczucia czasu i przestrzeni, niekiedy napadami ostrego lęku
* faza ekstatyczna
* faza snu i przebudzenia
Powyższe fazy nie zawsze ujawniają się w pełni.
Pozornie "pozytywne" efekty działania
* obniżenie się progu percepcji (szczególnie słuchowej) - wzrost wrażliwości zmysłów
* odprężenie i poczucie spokoju
* zmiana poczucia mijającego czasu: jest on określany jako rozciągnięty i mijający wolniej
* zwiększenie odczucia przyjemności seksualnych
* optymizm i podniesiona samoocena
* poczucie absurdu
Negatywne efekty działania
* skłonność do ulegania sugestiom
* zagubienie
* nieracjonalne myśli
* zwiększone napięcie i niepokój
* pogorszenie pamięci
* przyspieszone tętno
* zawroty głowy
* apatia
* lęki i urojenia
* niemożność skupienia uwagi na wielu rzeczach jednocześnie
Powrót do spisu treści
Formy występowania i sposoby przyjmowania
Formy występowania
* Marihuana - susz z liści konopii (0,5-5% THC)
* Haszysz - żywica krzewu konopii (2-19% THC)
* Olej haszyszowy - żywica konopii rozpuszczana np. eterem (10-30% THC)
* W wyniku prowadzenia genetycznych modyfikacji opracowano nowe odmiany konopi. Preparowana z nich marihuana (tzw. skun) może zawierać nawet do 15% THC.
Najczęściej stosowaną formą przyjmowania preparatów konopi jest ich palenie ("skręty", fifki, fajki, itp.).
Powrót do spisu treści
Właściwości uzależniające
Uzależnienie psychiczne
Może występować po pewnym czasie używania.
Uzależnienie fizyczne
Nie występuje.
Tolerancja odwrotna
Oznacza to, że przy systematycznym przyjmowaniu THC dochodzi do nadwrażliwości na ten związek.
Powrót do spisu treści
Zewnętrzne oznaki używania
* słodkawa woń oddechu, włosów i ubrania
* gadatliwość i wesołkowatość, stany euforyczne
* przekrwione oczy
* kaszel
* zwiększone łaknienie, apetyt na słodycze
* ogólne podniecenie i nadczynność psychoruchowa
* zaburzenia koordynacji ruchowej
* zaburzenia orientacji przestrzennej
Na co należy zwrócić uwagę
* zapach palonych liści
* brązowo-szare nasionka w kieszeniach lub w podszewce
* bibuła papierosowa
* zielony tytoń
* blade palce
Nazwy slangowe
* dżoint, skręt, blant, ziele, zielsko, zioło, grass, marycha, trawa, hasz, marycha, maryśka, skun,