Aleksander Orłowski

Aleksander Orłowski

Widok morski

Aleksander Orłowski (ur. 9 marca 1777 w Warszawie, zm. 13 marca 1832 w Petersburgu)  polski rysownik, malarz, grafik

Życie

Urodził się w ubogiej szlacheckiej rodzinie, z braku środków do życia w stolicy rodzina Orłowskich przeniosła się wkrótce do Siedlec, gdzie ojciec zaczął prowadzić zajazd. Ujął Izabelę Czartoryską swym zamiłowaniem do rysowania. Uczył się u Norblina, następnie kształcił się w Petersburgu, gdzie został malarzem nadwornym w. ks. Konstantego. W 1793 wstąpił do wojska. Raniony, wrócił do Warszawy na dalszą naukę. Ok. 1799 poznał księcia Józefa Poniatowskiego i zaczął bywać w Pałacu Pod Blachą. Wsławił się jako realistyczny malarz koni i scen batalistycznych. Od 1802 mieszkał w Petersburgu.

Twórczość

Pełen temperamentu malował obrazy olejne, najwięcej jednak akwarel i gwaszów, rysował również wiele piórem, kredą, ołówkiem, sepią itp. Wspaniałe są jego karykatury, konie, typy polskie, czerkieskie i kozackie itp., dalej portrety, sceny rodzajowe i bitwy. Obrazy olejne Orłowskiego znajdują się przeważnie w Anglii (dokąd też powędrowały liczne szkice i rysunki) oraz w Rosji. Jego akwarele, gwasze i rysunki posiadają też zbiory polskie. Sławne bitwy Orłowskiego odnoszą się przeważnie do powstania kościuszkowskiego, wojen napoleońskich i wypadków z ówczesnych dziejów Polski. Wiele dzieł tego malarza ukazało się w rycinach i litografiach.

Pan Tadeusz

W księdze III Pana Tadeusza mowa jest o Orłowskim: 

...Nasz malarz Orłowski

Przerwała Telimena, miał gust Soplicowski,

(Trzeba wiedzieć, że to jest Sopliców choroba,

Że im oprócz Ojczyzny nic się nie podoba.)

Orłowski, który życie strawił w Petersburku,

Sławny malarz (mam kilka jego szkiców w biurku),

Mieszkał tuż przy Cesarzu, na dworze, jak w raju:

A nie uwierzy Hrabia, jak tęsknił po Kraju!

Lubił ciągle wspominać swej młodości czasy,

Wysławiał wszystko w Polsce: ziemię, niebo, lasy.

Również Puszkin wspomniał Orłowskiego w poemacie "Rusłan i Ludmiła".