Henryk Siemiradzki

Henryk Siemiradzki

Wazon czy kobieta, Wazon czy dziewczyna 

Przedstawiona na płótnie scena rozgrywa się we wnętrzu rzymskiego antykwariatu. Siedzący z wazonem w ręce odziany w togę stary patrycjusz spogląda na zawstydzoną nagą kobietę, prezentowaną mu przez dwóch handlarzy niewolników. Towarzyszy mu młodzieniec, będący prawdopodobnie jego synem, przyjacielem lub kochankiem, stojący z nogą opartą na krześle klismos. Wyraz twarzy obydwu mężczyzn wskazuje, iż nie mają wątpliwości, co do zakupu dziewczyny.

Obraz został zaprezentowany w 1878 roku na wystawie w Paryżu, razem z Pochodniami Nerona oraz Żebrzącym rozbitkiem. Artysta otrzymał za niego złoty medal i Legię Honorową.

Proweniencja

Przed 1955 rokiem obraz znajdował się w londyńskich zbiorach Newmana oraz u prywatnego kolekcjonera z Kalifornii. W październiku 2005 roku, obraz został sprzedany na licytacji przeprowadzonej przez dom aukcyjny Sotheby's za 1.416.000 dolarów. Do 25 listopada 2013 roku był to najdroższy obraz polskiego malarza sprzedany na aukcji.

Henryk Hektor Siemiradzki -  (ur. w październiku 1843 w Nowobiełgorodzie, zm. 23 sierpnia 1902 w Strzałkowiepolski malarz, przedstawiciel akademizmu.

Jego rodzicami byli Hipolit i Michalina z Pruszyńskich (siostra Anny Ciundziewickiej). Ojciec Henryka był wysokim oficerem armii Imperium Rosyjskiego, jednak dzieci zostały wychowane w tradycji polskiej, katolickiej. Na życzenie ojca ukończył Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Uniwersytetu Charkowskiego, uzyskując stopień kandydata nauk przyrodniczych na podstawie dysertacji O instynkcie owadów. Następnie rozpoczął studia malarskie na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. W 1871 ukończył studia i uzyskał 6-letnie stypendium rządowe. Wyjechał do Monachium, odwiedzając po drodze po raz pierwszy w życiu Kraków. W Monachium spotkał wielu polskich malarzy, a wśród nich Józefa Brandta i Stanisława Witkiewicza.

W 1872 wyjechał do Włoch. Zwiedził Wenecję, Florencję, Neapol, miał okazję zobaczyć wybuch Wezuwiusza, trafił w końcu do Rzymu, gdzie zamieszkał w pobliżu pl. Hiszpańskiego. W 1873 ożenił się ze swoją 18-letnią kuzynką Marią Pruszyńską z Koroleszczewicz nad Świsłoczą. Mieli czworo dzieci. W 1876 rodzina Siemiradzkich zamieszkała we własnej willi. W 1884 kupił dworek w Strzałkowie koło Radomska, gdzie przez wiele lat spędzał wraz z rodziną letnie wakacje.

W 1901 zachorował, stracił mowę. Jesienią spotkał się jeszcze w Łodzi z Henrykiem Sienkiewiczem. Na krótko przed śmiercią za zgodą lekarzy wyjechał do Strzałkowa i tam zmarł.

Był członkiem wielu akademii europejskich. Tematykę swych dzieł czerpał z antyku. Malował monumentalne, teatralne kompozycje. W 1879 r. ofiarował obraz Pochodnie Nerona miastu Kraków jako pierwszy obraz do krakowskiego Muzeum Narodowego.

Był autorem wielu obrazów, a także kurtyn Teatru Miejskiego w Krakowie (1894) i Teatru Wielkiego we Lwowie (1900).

Został pochowany w krypcie zasłużonych na krakowskiej Skałce. Był członkiem honorowym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i kawalerem Legii Honorowej, Orderu Korony Włoskiej, Orderu św. Stanisława III klasy, komandorem Orderu Świętych Maurycego i Łazarza.