Jesień w malarstwie polskim
1882 Chełmoński Józef - Przed karczmą - Pejzaż jesienny.
Chełmoński Józef (1849-1914), malarz. Kształcił się w Warszawie w Klasie Rysunkowej i w pracowni W. Gersona. W latach 1871-1874 studiował w akademii w Monachium, ale ważniejszy wpływ wywarło nań tamtejsze polskie środowisko artystyczne (J. Brandt i M. Gierymski). W okreie 1875-1887 głównie w Paryżu, gdzie wystawiał na Salonach i działał jako grafik i rysownik-ilustrator. Oryginalność, dynamika i egzotyka obrazów Chełmońskiego zapewniły mu dużą popularność w Paryżu, jednakże liczne zamówienia obniżyły poziom artystyczny. Od 1887 na stałe w Polsce, gdzie nastąpiło odrodzenie jego malarstwa. W 1889 osiadł w Kuklówce k. Grodziska Mazowieckiego, tworząc w izolacji od współczesnych mu prądów sztuki. Kilkakrotnie wyjeżdżał na Litwę, Podole, Polesie i Ukrainę; wybitny pejzażysta i ilustrator tamtejszego życia wiejskiego.
Sławę przyniosły mu żywiołowe i wirtuozerskie przedstawienia pędzących zaprzęgów konnych (Czwórka 1881), a także sceny rodzajowe o tematyce wiejskiej (Sprawa u wójta 1873, Na folwarku 1875). Po powrocie do kraju malował liryczne i nastrojowe pejzaże, ożywione niekiedy motywem dzikiego ptactwa (Kuropatwy na śniegu 1891) i sceny podkreślające związek człowieka z naturą (Przed burzą 1896, Bociany 1906). Współtwórca polskiego malarstwa realistycznego. Zarzucano mu pospolitość i wulgarność (Babie lato 1875). Obdarzony zdolnością chwytania ruchu i chwili w naturze, pozostał jednak obojętny wobec programu impresjonizmu.w 1889 roku kupił dworek w Kuklówce, gdzie wprowadził się i mieszkał aż do śmierci. W tym czasie często przebywał także w dworze należącym do rodziny Górskich w pobliskiej Woli Pękoszewskiej, gdzie uczył malarstwa Pię Górską. Pochowany został na cmentarzu w Żelechowie.