Pijawki

Pijawki (Hirudinea) - podgromada zwierząt wodnych z typu pierścienic. Blisko spokrewnione ze skąposzczetami mają z nimi wiele cech wspólnych i włączane są z nimi do nadgromady siodełkowców (Clitellata). Mają ciało wydłużone i robakowate lub owalne i silnie spłaszczone, wyraźnie segmentowane. Liczba segmentów ciała i sposób ich wtórnego podziału są ważnymi cechami taksonomicznymi. W wodzie pływają falistymi ruchami; po lądzie, po dnie zbiornika lub podwodnych roślinach kroczą ruchem podobnym do ruchu gąsienic motyli miernikowców.
Ciało pijawek jest spłaszczone grzbietobrzusznie, długości od kilku milimetrów do 20 cm, zwężające się ku końcom, zakończone jedną lub dwiema przyssawkami. Należy zwrócić uwagę, że tylko około połowy ze znanych na świecie ponad 500 gatunków pijawek to zwierzęta krwiopijne a przyssawki w zasadzie nie służą do wysysania krwi. Do ssania pijawki używają silnie umięśnionej gardzieli i przełyku. Przyssawki służą pijawkom do przytwierdzenia się do podłoża a krwiopijnym wyłącznie do wbicia się pod skórę ofiary. Znaczna część pijawek to gatunki pasożytnicze, odżywiające się płynami ustrojowymi swych żywicieli, z reguły kręgowców - pozostałe (większość) to gatunki drapieżne, polujące na rozmaite bezkręgowce. Pijawki pasożytujące na rybach wyrządzają szkody w hodowli ryb.
Pijawki mogą żyć w wodach słodkich i rzadziej słonych, większość gatunków preferuje płytkie wody stojące. Nieliczne żyją na lądzie, w ściółce lasów strefy tropikalnej (np. pijawka cejlońska Haemadipsa ceylonica).
Są obupłciowe, stosują zaplemnienie krzyżowe przy czym procesy zaplemnienia i zapłodnienia zapobiegające samozapłodnieniu osobnika są skomplikowane. Charakterystyczne w ich rozmnażaniu jest wytwarzanie siodełka i spermatoforów oraz składanie jaj w kokonach. Liczne gatunki pijawek opiekują się potomstwem - dorosłe noszą młode przez pewien czas na brzusznej stronie ciała i pomagają im w zdobywaniu pokarmu. Nie mają układu oddechowego. Tlen z wody lub rzadko powietrze atmosferyczne wchłaniają całą powierzchnią ciała.
Mechanizmy biochemicznego konserwowania zawartości (m.in. wydzielanie hirudyny) pozwala niektórym pasożytniczym pijawkom najadać się "na zapas". Dzięki temu np. pijawce lekarskiej, wystarczy zaatakować żywiciela tylko dwa razy do roku.