Pan Bóg już chce zgasić świeczkę, a ja muszę szybko osłonić płomień, wykorzystując Jego chwilową nieuwagę. Niech się pali choć trochę dłużej, niż On by sobie życzył. (...) Oczywiście każde życie kończy się tym samym, ale chodzi o odroczenie wyroku, o osiem, dziesięć piętnaście lat. To wcale nie jest mało.

Zdążyć przed Paniem Bogiem -Hanna Krall

Książki opisujące sytuację zaborów,gett ,obejmujące czasy II wojny światowej .. uświadamiają  ile ludzka wola, samozaparcie może dać.. ile zwykłą na pozór nadzieją możemu zdziałać.. "Dżuma" "Inny Świat" czy "Zdążyć przed Panem Bogiem" idealnie to pokazują.. Każdy z wystepujacych tam bohaterów , na co innego zwraca uwage.. podkreśla ,iż ich czyny,zachowania, myślenie ,które poddawane są ocenie mijającego czasu.. nie są w stanie  być zrozumiałe.. Ich moralność, ich odwócony dekalog ,nie mogą  poddane być  adekwatnej/ jednolitej ocenie.. czy kobieta, kóra podaje cyjanek dziecku , aby go uchronić przed komorą, przed potworną śmiercią.. jest zabójcą? czy możemy ją oceniać - czarne jest czarne , biale jest białe? nie.. zdecydowanie nie ... tak samo i w naszym codziennym życiu.. każde nasze wybory podjęte w tejże chwili , nie mogą być jednakowo oceniane.. możemy jedynie ocenić je .. jak byśmy zachowali się przy kolejnej takiej sytuacji .. nigdy nie jest  tak samo, za każdym razem kierujemy się czymś innym.. wszystko zalezy od okoliczności.. tak łatwo jest  oceniać, kiedy nie jest się na miejscu tej osoby, kiedy w zgiełku problemów codzienności ,czyjeś problemy są błahe..a nasze najważniejsze..

punkt widzenia zależy od punktu siedzenia.. kilka prostych słów - > a czystą prawdę określają ..